Pierwotna geneza powstania nagrobków sięga kilku tysięcy lat wstecz, do czasów gdy ludzie w ten sposób zabezpieczali groby swoich bliskich przed bezczeszczeniem ich przez zwierzęta.
Na początku były to zwykłe kopce usypane z kamieni, mające na celu uniemożliwienie rozkopywania grobu przez hieny i inne dzikie zwierzęta. Z czasem przyjęły rozmaite formy i kształty od prostych kurhanów, poprzez katakumby, kapliczki a na monumentalnych piramidach kończąc.
Na przestrzeni czasu pełniły one także różne funkcje religijne, związane z obrzędami i wierzeniami danej religii występującej w ludowej kulturze zamieszkującej dane obszary. Stanowiły także sposób na przekazanie informacji potomnym na temat życia, czynów i zasług danej osoby.
W Polsce widoczny jest podział na zachód i wschód jeśli chodzi o użycie określenia „nagrobki” oraz „pomniki”. Można przyjmować, że nazewnictwo to wynika z wpływu sąsiednich kultur na używanie tych nazw, a więc niemieckie „grab” – grób, „grabstein” – nagrobek (kamień grób) „grabmal” – nagrobek, a więc to co umieszcza się „na” grobie. W Polsce wschodniej i południowo-wschodniej zauważalne są wpływy kultury rosyjskiej i częstsze występowanie zwrotów rosyjskich np. „mogiła” – grób, a więc coś zupełnie nie związanego z nagrobkiem i niemieckim „grab”. Z kolei pomnik to inaczej kamień pamiątkowy, a po rosyjsku „pamyatnik”, co jest dosyć bliskie występującemu tu słowu „pomnik”.
Oczywiście są to rozważania czysto teoretyczne, na podstawie trendów w wyszukiwarce Google, w każdym bądź razie ten podział nazewnictwa jest wyraźnie tu zarysowany.
Pierwowzorem w kulturze łacińskiej wydawać by się mogła łacińska nazwa „sepulchrum” – grób, jednakże pomimo tego, że znajduje ona odzwierciedlenie w angielskim „sepulchre”, to jest to rzadko stosowana nazwa, a pospolicie używa się słowa „grave” lub „tomb”. W języku francuskim jako grób również używa się słowa „tombe”. Jednakże w języku hiszpańskim, łaciński pierwowzór jest używany do dnia dzisiejszego, a więc „sepultura” – grób.
Jedynym wspólnym elementem wydaje się więc tylko przedrostek „gr” jako „grab”, „grave” i „grób”, a w Niderlandach i języku holenderskim „graf”. Dodatkową ciekawostką jest łacińskie słowo „Ave” – „zdrowaś”, „bądź pozdrowiony” czyli epitafium w języku polskim często także stosowane na nagrobkach jako „Ave Maria”. Połączenie „gr” + „ave” daje więc angielskie „grave” – „grób”, ale już łacińskie słowo „grave” oznacza „ciężki”. Wszystko to tylko świadczy o przenikaniu się tradycji pochówku i oznaczaniu ich miejsca pomiędzy wieloma różnymi społecznościami i narodami.
Kolejnym ciekawym przykładem dla słowa wskazującego miejsce pochówku stosowanym w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej jest słowo „marker”, którym określa się tablicę granitową lub w dawniejszych czasach nawet sam krzyż z tabliczką wskazującą miejsce pochówku zmarłej osoby (np. w filmach o tematyce Western czyli czasach tzw. dzikiego zachodu).
Obecnie terminem tym określa się głównie nagrobki wojskowe umieszczane na wojskowych cmentarzach dla żołnierzy poległych w trakcie lub zasłużonych w działaniach wojennych na całym świecie.
Pospolicie używanym terminem w USA do określenia nagrobka jest „headstone”, czyli „główny kamień” lub też „czoło – front nagrobka”. W przeciwieństwie do „gravestone” oraz „tombstone” nie oznacza nagrobka w naszym europejskim sposobie rozumienia nagrobka jako monumentu (pomnika) w całości „zakrywającego” grób. Jest raczej rozwinięciem idei „marker”, która poza samym oznaczeniem grobu, na kamieniu z granitu prezentuje informacje na temat życia danej osoby.
W dzisiejszych czasach zdecydowana większość wykonywanych zdobień i inskrypcji na takich nagrobkach odbywa się przy użyciu lasera w celu uzyskania najwyższej precyzji i możliwości grawerowania dowolnych kształtów na granitowej płycie.
Jedynie w przypadku tradycyjnych nagrobków wymaganych przez konkretne grupy klientów nadal używa się techniki „piaskowania” czyli ścierania wierzchniej (nieosłoniętej naklejonym szablonem) części granitu przy pomocy mechanicznej obróbki.
Zostaw komentarz